Wychowanie do życia w rodzinie
· Wychowanie do życia w rodzinie
·
Wychowanie do życia w rodzinie
Od 1 września 2021 r. zmieniają się też warunki i sposób realizacji przedmiotu wychowanie do życia w rodzinie. Wchodzi w życie nowelizacja rozporządzenia w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół. Zmiana obowiązująca polega na wykreśleniu zalecenia realizacji zajęć wychowanie do życia w rodzinie (WDŻ) na pierwszej i ostatniej godzinie lekcyjnej. Zmiana nie nakłada obligatoryjnego obowiązku innego planowania rozkładu lekcji. Zajęcia WDŻ są obligatoryjne z mocy rozporządzenia do realizacji w szkołach. Rodzice mogą jednak decydować o tym czy dziecko będzie w nich uczestniczyć, czy też nie.
Podstawa prawna:
Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z 13 sierpnia 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. z 2021 r. poz. Poz. 1533)
Cele kształcenia wymagania ogólne
- Pogłębianie wiedzy związanej z funkcjami rodziny, miłością, przyjaźnią, pełnieniem ról małżeńskich i rodzicielskich, seksualnością człowieka i prokreacją; umiejętność podejmowania odpowiedzialnych decyzji dotyczących wyboru drogi życiowej, małżeństwa i rodziny.
- Rozwijanie umiejętności rozwiązywania problemów związanych z okresem dojrzewania, dorastania i wyborem drogi życiowej; umiejętność świadomego kreowania własnej osobowości.
- Uzyskanie lepszego rozumienia siebie i najbliższego otoczenia; umiejętność poszukiwania i udzielania odpowiedzi na pytania o istotę człowieczeństwa, sens, cele i zadania życiowe.
- Przyjęcie pozytywnej postawy wobec życia ludzkiego, osób niepełnosprawnych i chorych; przygotowanie, na podstawie wiedzy i wykształconych umiejętności do poszanowania godności życia ludzkiego i dojrzałego funkcjonowania w rodzinie.
- Znajomość podstawowych zasad postępowania w sferze ludzkiej płciowości i płodności; kształtowanie postaw prozdrowotnych, prospołecznych i prorodzinnych.
„Wędrując ku dorosłości” – Program nauczania WDŻ
Tematyka zajęć klasa I
- Komunikacja interpersonalna:
• budowanie więzi osobowych: koleżeństwo, przyjaźń,
• komunikacja werbalna i niewerbalna oraz jej znaczenie w relacjach interpersonalnych,
• cztery płaszczyzny komunikatu,
• bariery komunikacyjne,
• czynniki wpływające na efektywność komunikacji.
- Dorastanie. Poszukiwanie własnej tożsamości:
• kryteria dojrzałości psychicznej, społecznej i duchowej,
• psychiczna autonomia i poczucie odrębności,
• samoświadomość i samoakceptacja,
• odpowiedzialność za własny rozwój i samowychowanie,
• hierarchia wartości, motywacja dokonywanych wyborów.
- Emocje i uczucia:
• fizjologia procesów emocjonalnych,
• rodzaje emocji i uczuć,
• wpływ uczuć na działanie,
• inteligencja emocjonalna
- Człowiek istotą płciową:
• kryteria płciowości,
• cele płciowości,
• kobiecość – męskość, różnice i komplementarność,
• stereotypy płci,
• partnerstwo, parytet płci.
- Pierwsze zauroczenia i fascynacje:
• zakochanie a miłość,
• subiektywna ocena, idealizacja drugiej osoby,
• spotkania i rozstania,
• dorastanie do miłości.
- Integracja seksualna. Dojrzała płciowość:
• dojrzałość sfery biologicznej, intelektualnej, emocjonalnej i duchowej,
• zaangażowanie we własną integrację seksualną,
• etapy integracji seksualnej,
• trudności w integracji seksualnej.
- Inicjacja seksualna:
• współczesna kultura i wzorce medialne ludzkiej seksualności,
• przyczyny przedwczesnej inicjacji seksualnej,
• presja seksualna,
• skutki przedwczesnej inicjacji seksualnej,
• przemoc seksualna i przemoc domowa,
• czynniki sprzyjające tworzeniu satysfakcjonującej więzi między mężczyzną a kobietą.
- Uzależnienia behawioralne:
• choroby cywilizacyjne,
• osoba uzależniona a dojrzała,
• fonoholizm,
• uzależnienie od internetu,
• uzależnienie od gier komputerowych.
- Uzależnienia chemiczne:
• przyczyny sięgania po środki uzależniające,
• napoje energetyczne,
• alkohol,
• narkotyki,
• dopalacze,
• nikotynizm,
• czynniki chroniące.
Teresa Król, Magdalena Guziak-Nowak
Podręcznik dla uczniów klasy 1 liceum ogólnokształcącego, technikum, szkoły branżowej I stopnia . Wędrując ku dorosłości. Wychowanie do życia w rodzinie.
Numer ewidencyjny w wykazie: 1070/1/2019
Tematyka zajęć klasa II
- Budowanie prawidłowych relacji w rodzinie i grupie społecznej:
• szacunek dla siebie i innych,
• obrona własnych poglądów,
• radzenie sobie w sytuacji stresu i presji grupy.
- Savoir vivre i budowanie prawidłowych relacji w grupie społecznej:
• zasady dobrego wychowania,
• podstawowe zasady grzeczności na co dzień,
• savoir vivre w świecie wirtualnym,
• taktowne i nietaktowne zachowania w miejscach publicznych.
- Dojrzałość biologiczna:
• indywidualne tempo rozwoju,
• zdrowie prokreacyjne,
• zdrowie i higiena.
- Płodność człowieka:
• główne funkcje płciowości,
• fizjologia płodności i jej neurohormonalne uwarunkowania,
• budowa i funkcjonowanie układu rozrodczego kobiety i mężczyzny,
• planowanie dzietności w rodzinie,
• metody rozpoznawania płodności.
- Problem niepłodności:
• przyczyny i rodzaje niepłodności,
• czynniki obniżające płodność,
• profilaktyka niepłodności,
• diagnostyka i leczenie niepłodności, naprotechnologia,
• techniki wspomaganego rozrodu: – wewnątrzustrojowe (sztuczna inseminacja), – pozaustrojowe (in vitro),
• adopcja.
- Macierzyństwo i ojcostwo – przygotowanie do podjęcia tych ról:
• ciąża, opieka prekoncepcyjna i prenatalna,
• ciąża a używki (dziecko z zespołem FAS),
• szacunek dla ludzkiego życia od poczęcia do naturalnej śmierci
• przyjęcie dziecka również z niepełnosprawnością jako nowego członka rodziny,
• miejsce dziecka w rodzinie.
- Antykoncepcja:
• rodzaje środków antykoncepcyjnych i sposoby ich działania,
• skuteczność i skutki uboczne w aspekcie medycznym, psychologicznym i moralnym,
• środki przeciwzagnieżdżeniowe i wczesnoporonne.
- Prawo człowieka do intymności i ochrona tego prawa:
• godność człowieka,
• naruszenie godności w sferze seksualnej,
• ekshibicjonizm w internecie,
• prostytucja nieletnich,
• pornografia.
Teresa Król, Magdalena Guziak-Nowak
Podręcznik dla uczniów klasy 2 liceum ogólnokształcącego, technikum, szkoły branżowej I stopnia . Wędrując ku dorosłości. Wychowanie do życia w rodzinie.
Numer ewidencyjny w wykazie: 1070/1/2019
Tematyka zajęć klasa III
- Dojrzałość do małżeństwa:
• dojrzały wybór współmałżonka w aspekcie: – fizycznym, – prawnym, – psychicznym, – umysłowym, – uczuciowym, – społecznym, – socjalnym,
• przyczyny niedojrzałości wyboru współmałżonka.
- Fundamenty dobrego małżeństwa:
• znaczenie zobowiązania podjętego podczas aktu zaślubin,
• konstytucyjnie chronione wartości związane z funkcjonowaniem małżeństwa i rodziny,
• znaczenie trwałości związku małżeńskiego dla rozwoju społeczeństwa.
- Typy struktury rodziny:
• rodzina wielopokoleniowa,
• rodzina pełna,
• rodzina niepełna,
• rodzina zrekonstruowana.
- Funkcje rodziny i ich znaczenie na poszczególnych etapach rozwoju człowieka :
• prokreacyjna,
• opiekuńcza,
• wychowawcza,
• ekonomiczna,
• profilaktyczna.
- Wartości i tradycje ważne w rodzinie:
• zasady, normy, wartości duchowe,
• świętowanie,
• organizacja i przeżywanie czasu wolnego,
• wartości kulturowe i patriotyczne.
- Czynniki wzmacniające i osłabiające rodzinę:
• budowanie prawidłowych relacji w rodzinie: – dialog i empatia, – takt i delikatność, – szacunek, wierność i zaufanie,
• sytuacje trudne w rodzinie,
• czynniki osłabiające rodzinę: – uzależnienia, – zdrady,
• odpowiedzialność wszystkich członków za atmosferę panującą w rodzinie.
- Konflikty i kryzysy w rodzinie:
• przyczyny konfliktów,
• sposoby rozwiązywania konfliktów,
• przepraszanie i przebaczanie,
• separacja i rozwód.
- Prawodawstwo dotyczące rodziny:
• prawa i obowiązki małżonków,
• prawa i obowiązki rodziców,
• prawa dziecka,
• obowiązki państwa wobec rodziny.
- Instytucjonalna pomoc rodzinie:
• sytuacje trudne: – uzależnienia i zachowania ryzykowne, – choroby, – ubóstwo i bezrobocie, – problemy pedagogiczne, psychologiczne i prawne.
Teresa Król, Magdalena Guziak-Nowak
Podręcznik dla uczniów klasy 3 liceum ogólnokształcącego, technikum, szkoły branżowej I stopnia . Wędrując ku dorosłości. Wychowanie do życia w rodzinie.
Numer ewidencyjny w wykazie: 1070/1/2019